Van veld naar bord: Jolien smult van tomaten
seizoenstopper
Elke maand zet Jolien met veel liefde een seizoenstopper in de kijker. Hoe groeit dit puur natuuringrediënt, hoe smaakt het en vooral: wat doe je ermee in de keuken? Deze maand: tomaten.
"Tomaten zijn hét zomericoon op je bord – sappig, gezond én eindeloos veelzijdig. Maar wist je dat je ze beter niet in de koelkast bewaart? En dat je ze zelfs op je balkon kunt kweken?”
Van het veld naar je bord
- Zo groeien tomaten: tomaten zijn echte zonnekloppers, die goed gedijen in serres of op een beschut plekje in de tuin. Geef ze altijd water aan de voet van de plant, nooit op het blad! De plant groeit snel en vormt lange stengels die ondersteuning nodig hebben. Voorzie dus iets waar ze tegen kunnen groeien. Na de bloei verschijnen groene vruchtjes die langzaam verkleuren tot rood, geel, oranje of zelfs paars, afhankelijk van het ras.
- Zo oogst je ze: een rijpe tomaat voelt stevig, maar geeft zachtjes mee als je erop duwt. Je herkent een rijpe tomaat vooral aan de geur: je ruikt niet meer enkel de steel, maar ook de zoete geur van zomerrijpe tomaten.
- Zo herken je de lekkerste tomaten: Let op een egale kleur en een stevige schil zonder barsten. Vermijd zachte plekken. Tip: ruik aan de steel, een frisse, kruidige geur betekent dat ze vers van de plant komen.
- Waarom tomaten nooit in de koelkast mogen: Bewaar tomaten nooit – maar echt nooit – in de koelkast. Kou haalt alle smaak uit de vruchten en maakt ze papperig. Bewaar tomaten dus op kamertemperatuur, uit de zon. Als je veel tomaten hebt, kun je ze verwerken, tot passata bijvoorbeeld. Als je die in gesteriliseerde bokalen giet, tot tegen de rand, blijft die wel een jaar goed. Tip: hoe minder lucht in de potten, hoe kleiner de kans op bederf.
- Zo bereid je ze: in een salade, saus of soep, geroosterd of gevuld… met tomaten kun je écht alle kanten uit. Spoel ze, verwijder de kroontjes en snij ze in plakjes, partjes of blokjes, afhankelijk van het gerecht. Tip: tomaat raspen is perfect voor een pan con tomate of saus zonder velletjes.
Een tomaat voor elke bereiding
- Saus: ga voor langwerpige rassen zoals san marzano. Die hebben veel vruchtvlees en een volle, rijke smaak die goed tot z’n recht komt in tomatensaus. Ook kerstomaatjes zijn verrassend lekker in saus, ze geven ze een natuurlijke zoete smaak. Ideaal als er kindjes mee-eten!
- Salade: kies voor sappige vleestomaten of coeur de boeuf. Die barsten van de smaak én zijn stevig genoeg om in plakjes te snijden. Zoete kerstomaatjes doen het ook goed rauw, zeker als je ze combineert met zachte kaas of verse kruiden.
- Om te roosteren: trostomaten en kerstomaatjes zijn perfect om te roosteren of te poffen in de oven. Ze worden lekker zoet en geconcentreerd van smaak. Lekker op zichzelf als bijgerecht, of laat schitteren in een lekkere ovenschotel.
Zelf kweken als je weinig plaats hebt?
Ook op een klein balkon kun je tomaten telen. Kies voor cherrytomaatjes of compacte rassen in pot. Geef ze voldoende water en zon en je wordt beloond met een zomerse oogst. Hier lees je 10 tips voor lekkere tomaten.
Zijn tomaten gezond?
Tomaten zitten boordevol vitamine C en kalium, maar vooral lycopeen maakt ze bijzonder. Dat is een krachtige antioxidant die helpt je cellen te beschermen. Wist je dat lycopeen beter wordt opgenomen als je tomaten verhit én combineert met vet, zoals olijfolie? Perfect excuus voor een warme tomatensaus dus, zoals dit toprecept van Pascale Naessens.
Hoe laat je tomaten rijpen?
Idealiter pluk je tomaten pas van de struik als ze lekker geuren en rijp zijn. Zijn ze nog groen en wil je ze laten rijpen? Leg ze dan naast een banaan op de fruitschaal. Het ethyleengas dat bananen afgeven, versnelt het rijpingsproces van tomaten. Groene tomaten klaarmaken kan ook, lees er hier alles over.
Lees ook…
- 10 manieren om tomaten op te maken als je er te veel hebt.
- Tomaten ontvellen doe je zo
- De lekkerste tomaten uit de oven
- Tomaten invriezen: het kan!
- Tomaten bewaren: 12 recepten om het hele jaar door van te genieten!
- Redactrice Sofie beantwoordt al jullie tomatenvragen.