De vijzel, onmisbaar in je keuken?
Must-have, of overbodig?
Is een vijzel de investering waard? Wij zochten het voor je uit!
Wat is een vijzel?
Een vijzel of mortier bestaat al eeuwen. Het wordt vooral gebruikt om kruiden en specerijen te vermalen en vermengen; vroeger vooral voor medicinaal gebruik, tegenwoordig ook in de keuken. De beker is gemaakt van een hard materiaal dat aan de binnenkant bij voorkeur ruw is. Met de stamper duw je kruiden en specerijen tegen de bodem en rand van de beker, waardoor ze fijngemalen worden.
Waarom en hoe gebruik je het?
Ook al gaat het malen van kruiden sneller met een elektrische hakker, blender of staafmixer, met een vijzel bepaal je zelf hoe grof of hoe fijn je alles maalt. Dat doe je met een draai-duwbeweging.
Heb je een vijzel nodig?
Ja. Niet alleen geeft een vijzel je de heerlijke voldoening dat je alles zelf met de hand aan het fijnstampen bent, het bewerken van kruiden met een stamper zorgt voor een beter smaakaroma. Wanneer je dezelfde handeling zou uitvoeren met een elektrische hakker, verhit je de kruiden en pomp je er extra zuurstof in. Hierdoor verlies je smaak en nutritionele waarde.
Waarop moet je letten bij aankoop?
Niet elke vijzel werkt even prettig. Kies een vijzel die niet te poreus is, waardoor er voedsel in de groeven zou kunnen achterblijven. Ga ook niet voor glas of glad porselein, tenzij je hem nooit gaat gebruiken maar gewoon op je aanrecht wilt zetten. Glas en porselein hebben immers geen groeven waar je de ingrediënten op kunt fijnstampen. Kies het liefst voor een zware vijzel, bijvoorbeeld van marmer of graniet. Zo’n zware vijzel blijft goed op z’n plek bij het vermalen. Bovendien zijn deze materialen niet poreus, waardoor ze geen smaken opnemen. Kies voor een vijzel met een ruwe binnenkant: zo glijden de kruiden en specerijen niet weg tijdens het stampen.
Zo maak je hem schoon
Meestal volstaat het om de vijzel na gebruik af te spoelen met lauwwarm water. Gebruik geen afwasmiddel, maar droog de vijzel goed af. Als je ‘m enkel voor droge producten gebruikt, kun je de vijzel zelfs gewoon met keukenpapier schoonmaken. Soms blijven er geurtjes of smaken hangen. Een handige manier om die te verwijderen: doe rijst in je vijzel en stamp die krachtig tot meel. Haal het mengsel eruit en herhaal met nieuwe rijst. Herhaal tot het rijstmeel volledig wit uit de vijzel komt. Spoel de vijzel en droog ‘m dan af.
Dit kun je maken met een vijzel
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest, YouTube en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!
