Hoe vermijd ik het jojo-effect?
Waarom kom je bij na een dieet?
Bijkomen na een dieet: we kennen het. Maar het ligt niet aan een gebrek aan wilskracht. Het is simpelweg de natuur. Maar hoe vermijd je dat jojo-effect?
Karolien Olaerts serveert niet alleen lekkere gezonde gerechtjes voor het hele gezin. Ze geeft ook graag antwoord op jouw kookvragen. Mét praktische tips en wetenschappelijk onderbouwd voedingsadvies.
"Hoe vermijd ik het jojo-effect?"
Karolien: "Het beruchte jojo-effect: snel afvallen via een dieet, om daarna de verloren kilo's weer te verzamelen. Het is een alomtegenwoordig effect dat uitgebreid onderzocht werd. Bijkomen na een dieet ligt dus in geen geval aan een zogezegd gebrek aan wilskracht van jouw kant. Het is simpelweg de natuur."
Stop met diëten
"Hoe stop je dat jojo-effect nu? Eigenlijk is het eenvoudig: stop met diëten. Dat is natuurlijk makkelijker gezegd dan gedaan in een maatschappij die ons voortdurend het slanke schoonheidsideaal voorhoudt. Maar uit onderzoek weten we dat 80 tot 95 procent van de mensen die gewicht verliezen, dat binnen de vijf jaar weer bijkomen, met zelfs kilo's extra. Vanuit een evolutionair standpunt is dit heel normaal en zelfs een goede zaak: vermageren betekende voor onze voorouders vooral dat de kans op sterfte enorm toenam. Daarom zal jouw lichaam zich sterk verzetten tegen gewichtsverlies."
Jojo-effect = overlevingsmechanisme
"Of je nu calorieën of punten telt, of koolhydraten schrapt, het komt er steeds op neer dat je je lichaam minder brandstof geeft dan het eigenlijk nodig heeft. Dat is voor je lijf het signaal om in overlevingsmodus te gaan: allerlei veiligheidsmechanismen schieten in gang om niet te sterven aan ondervoeding. Jij ziet het misschien niet als ondervoeding, maar je lichaam wel. Dat weet namelijk niet dat je tijdelijk 'op dieet' bent. Om energie te besparen vertraagt je metabolisme. Verschillende hormonale reacties doen je meer zin krijgen in eten en leiden je zelfs naar zo vet en suikerrijk mogelijk eten. Wie een dieet volgt, komt dus bijna onvermijdelijk weer bij, tenzij er steeds restrictievere methodes worden gebruikt. Allesbehalve gezond!"
Liever kleine veranderingen
"Besef dus dat snelle oplossingen niet bestaan en drastische diëten zich altijd wreken. Het is veel zinvoller om je te focussen op het verbeteren van je gezondheid, in plaats van op het verliezen van kilo's. Voer kleine veranderingen door die haalbaar zijn én ook echt een impact hebben op je gezondheid. Voeg groenten, fruit, noten en zaden toe aan je menu, ga voor volkorenproducten, wees matig met bewerkt vlees, las wat meer beweging in… Dit klinkt misschien als oubollig advies, maar het blijven zaken waarmee je echt een verschil kunt maken voor je lichaam."
